درمان آسیب رباط صلیبی زانو با دستگاه فیزیوتراپی خانگی فارادیک برجیس

درمان آسیب رباط صلیبی زانو cruciate ligament با دستگاه فیزیوتراپی خانگی فارادیک برجیس

چهار رباط اصلی مفصل زانو عبارتند از :

1 : رباط طرفی داخلی (MCL ) یا رباط طرفی درشت نی

2 : رباط طرفی خارجی ( LCL ) یا رباط طرفی نازک نی

3 : رباط متقاطع جلویی ( ACL ) یا رباط صلیبی قدامی

4 : رباط متقاطع پشتی ( PCL ) یا رباط صلیبی خلفی

که در این قسمت توضیحاتی در رابطه با شناخت بیماران از این بیماری

و نحوه درمان آن توسط تیم پزشکی شرکت مهندسی و پزشکی برجیس

درج گردیده.

رباط متقاطع پشتی یا صلیبی خلفی یا  PCL :

یکی از رباط های قوی مفصل زانو است. این رباط از کوندیل داخلی فمور (استخوان ران ) به ناحیه پشتی بین کوندیلی تیبیا (درشت نی) متصل میگردد. رباط متقاطع پشتی pcl و متقاطع جلویی ACL داخل کپسولی بوده و به علت وضعیت آناتومیکی خاص به نام متقاطع یا صلیبی نامیده میشوند.

اگر کپسول مفصلی زانو از عقب باز گردد , اولین قسمتی که مشاهده میگردد , رباط متقاطع پشتی است. این رباط نسبت به رباط متقاطع جلویی , قویتر بوده , ولی فیبرهای رباط متقاطع جلویی وضعیت مایل تری دارند. مهمترین عمل رباط متقاطع پشتی , جلوگیری از در رفتگی تیبیا (درشت نی) به سمت عقب است.

آسیب رباط صلیبی پشتی (PCL) :

خم شدن و یا صاف شدن بیش از اندازه مفصل زانو ممکن است باعث آسیب این رباط گردد. همچنین ضربه شدید به انتهای فوقانی درشت نی همراه با خم بودن زانو میتواند پارگی رباط متقاطع پشتی را به همراه داشته باشد. آسیب این رباط منجر به افزایش جابجایی درشت نی به سمت عقب میگردد. پارگی PCL به صورت مجزا کمتر اتفاق می افتد و معمولا با پارگی رباط های دیگر زانو و منیسک ها همراه است.

رباط صلیبی قدامی (جلویی ) anterior cruciate ligament :

رباط متقاطع جلویی یکی از رباط های مهم مفصل زانو است. از جمله عوامل مهم ثبات هر مفصل بستگی به سالم بودن ساختمان رباط آن مفصل دارد و اگر مفصلی تحرک زیادی در حالت طبیعی داشته باشد نقش رباط یا رباط های آن مفصل اهمیت بیشتری میابد. قدرت رباط متقاطع جلویی معادل رباط طرفی داخلی یا MCL و نصف قدرت رباط متقاطع پشتی PCL است.

رباط متقاطع جلویی معمولا رباط صلیبی جلویی (قدامی) نیز خوانده میشود. این رباط از جمله رباط هایی است که به هنگام فعالیت های شدید آسیب میبینند. در ورزشکاران حرفه ای پارگی رباط متقاطع جلویی شایع است و به پارگی ACL معروف است. اگر نیروی اعمال شده خیلی زیاد باشد احتمال پارگی رباط طرفی داخلی و منیسک داخلی به همراه پارگی رباط متقاطع جلویی وجود دارد.

رباط های طرفی (کولترال ) زانو بیشتر در ایجاد ثبات جانبی مفصل نقش دارند. رباط های متقاطع ( صلیبی ) داخل کپسولی هستند که بیشتر باعث افزایش پایداری مفصل در سمت جلو و عقب میگردند.

مهمترین وظیفه رباط متقاطع جلویی , محدود کردن حرکت استخوان درشت نی به جلو و رخش داخلی آن در عمل صاف کردن زانو است. این رباط همچنین در یک زنجیره حرکتی بسته از حرکت استخوان ران به سمت عقب روی درشت نی ثابت جلوگیری میکند.

درجات آسیب :

- درجه 1 : پارگی خفیف است. ناپایداری وجود ندارد و میزان خونریزی پایین است.

- درجه 2 : خونریزی وجود دارد و پارگی ناقص است. به دلیل پارگی ناقص تا حدودی بی ثباتی وجود دارد.

- درجه 3 : از هم گسیختگی فیبرها کامل است ( پارگی کامل ). خونریزی در مفصل وجود دارد و بی ثباتی ایجاد می شود

شایعترین علل آسیب :

هنگامی رباط متقاطع جلویی پاره می شود که در اثر ضربه , انتهای فوقانی درشت نی (تیبیا) نسبت به ران (فمور) به سمت جلو رانده شود یا زانو شدیدا به سمت عقب حرکت کند. شایع ترین مکانیسم پارگی رباط متقاطع جلویی (صلیبی قدامی) چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است. محل پارگی ممکن است در ناحیه اتصال این رباط به انتهای تحتانی ران , انتهای فوقانی درشت نی و یا در وسط باشد.

عوامل دیگری که در پارگی ACL موثرند :

1 : عوامل محیطی. ورزش هایی که با پریدن و دویدن در ارتباطند احتمال آسیب رباط افزایش میابد

2 : علل آناتومیک. احتمال آسیب رباط متقاطع جلویی در قسمت میانی , بیشتر از نواحی دیگر است. همچنین در خانم های ورزشکار , پارگی رباط بیشتر اتفاق می افتد.

3 : علل هورمونی. با افزایش سطح هورمون استروژن , احتمال پارگی ACL بیشتر است.

درمان :

به طور کلی درمان رباط صلیبی قدامی ACL به دو صورت غیر جراحی یا جراحی است. فیزیوتراپی در هر دو روش غیر جراحی و جراحی ( گاهی حتی قبل از عمل جراحی) جهت تسریع و افزایش کیفیت روند درمانی موثر است.

مهمترین اهداف فیزیوتراپی عبارتند از :

- کاهش درد , التهاب و تورم

- افزایش دامنه حرکتی مفصل

- تقویت عضلات با توجه به درجات آسیب

- آموزش تمرینات حس عمقی

- آموزش تمرینات زنجیره حرکتی بسته

- افزایش تعادل و عملکرد فرد

- برگشت سریع تر فرد به فعالیت های روزمره یا ورزش حرفه ای

در ابتدا روش هایی جهت کاهش التهاب , درد و تورم استفاده میشود. (مثلا استفاده از یخ) به تدریج تمرینات دامنه حرکتی مفصل زانو با توجه به درد انجام میگردد. سپس تمرینات تعادلی و عملکردی شروع می شوند. هدف اصلی در این مسیر کاهش التهاب و ترمیم مجدد بافت آسیب دیده همراه با افزایش دامنه حرکتی , بهبود تعادل و تقویت عضلات جهت پیشگیری از آسیب مجدد است.

در پارگی های کامل به دو روش جراحی صورت میگیرد :

- روش ترمیمی : معمولا موفقیت آمیز نیست و نتایج خوبی به همراه ندارد.

- روش بازسازی : به دو روش بازسازی داخل مفصلی یا خارج مفصلی انجام میشود. در روش بازسازی رباط از یک بافت دیگر ( مثلا تاندون پاتلا و یا تاندون عضلات پشت ران ) استفاده می شود. روش بازسازی نتایج بهتری به همراه دارد.